Γιατί να συλλέγω γραμματόσημα;

9 Οκτωβρίου-Παγκόσμια Ημέρα Ταχυδρομείων

Η Παγκόσμια Ημέρα Ταχυδρομείων γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 9 Οκτωβρίου. Αυτή η ημέρα εορτάζεται παγκοσμίως για να τιμήσει την ίδρυση της Διεθνούς Ένωσης Ταχυδρομικών (Universal Postal Union – UPU) το 1874 στη Βερνη, Ελβετία. Η UPU είναι μια διεθνής οργάνωση που ασχολείται με θέματα που σχετίζονται με ταχυδρομικές υπηρεσίες και ταχυδρομική επικοινωνία παγκοσμίως.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ταχυδρομείων είναι μια ευκαιρία για να ευαισθητοποιηθούμε σχετικά με τον ρόλο που παίζουν τα ταχυδρομεία στη διατήρηση της επικοινωνίας και της σύνδεσης μεταξύ ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τα γραμματόσημα

Τα γραμματόσημα αποτελούν μια σημαντική πτυχή της ταχυδρομικής υποδομής ενός κράτους. Πρόκειται για μικρά χαρτάκια ή ετικέτες που κολλώνται στα γράμματα και τα πακέτα που αποστέλλονται μέσω των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Τα γραμματόσημα περιέχουν συνήθως εικόνες ή σχέδια που αντιπροσωπεύουν το κράτος που τα εκδίδει, όπως σημαίες, σημαντικά ιστορικά γεγονότα, προσωπικότητες ή σύμβολα. Εκτός από το να λειτουργούν ως τέλη για τις ταχυδρομικές υπηρεσίες, τα γραμματόσημα συχνά γίνονται αντικείμενα συλλογής για φιλοτελίστες, δηλαδή ανθρώπους που συλλέγουν γραμματόσημα για ψυχαγωγία ή επενδυτικούς λόγους.

Επιπλέον, τα γραμματόσημα αντικατοπτρίζουν την πολιτιστική κληρονομιά και την τέχνη του κράτους που τα παράγει. Συχνά, σχεδιαστές και καλλιτέχνες συμμετέχουν στη δημιουργία των γραμματοσήμων, προσδίδοντάς τους μια ξεχωριστή αισθητική. Με την πάροδο του χρόνου, τα γραμματόσημα έχουν εξελιχθεί από απλές ετικέτες σε μικρά καλλιτεχνικά αριστουργήματα, αντικείμενα που αντικατοπτρίζουν τον πολιτισμό και την τεχνογνωσία μιας κοινωνίας.

Σήμερα ο τρόπος επικοινωνίας με γραπτό λόγο γίνεται κυρίως  με  email, sms, κοινωνικά δίκτυα και chat  καθώς μπορούμε άμεσα, αποτελεσματικά και χωρίς κόστος να στείλουμε όσες πληροφορίες θέλουμε, σε όποιο μέρος διαθέτει σύνδεση με το διαδίκτυο. Είναι όμως σήμερα ο μοναδικός τρόπος να στείλουμε κείμενα; Πώς επικοινωνούσαν γραπτά οι άνθρωποι πριν το διαδίκτυο;

Ιστορία του γραμματόσημου

Το 1840, την 1^η Μαΐου,  τυπώθηκε και κυκλοφόρησε από το Ηνωμένο Βασίλειο, το πρώτο γραμματόσημο στον κόσμο. Απεικόνιζε την Βασίλισσα Βικτωρία και είχε την επιγραφή “ταχυδρομικό τέλος μιας πένας” (Ρostage one penny).Στη συνέχεια όλες οι χώρες άρχισαν, η μία μετά την άλλη, να βγάζουν γραμματόσημα.

Στην Ελλάδα, την 1η Οκτωβρίου 1861, κυκλοφόρησε το πρώτο ελληνικό γραμματόσημο, με θέμα τον Ερμή, τον αγγελιοφόρο των Θεών της Ελληνικής Μυθολογίας, γνωστό ως «Μεγάλη Κεφαλή του Ερμή». Σχεδιάστηκε από το γνωστό Γάλλο χαράκτη Albert Barre, και τυπώθηκε στο Παρίσι. Από τότε, έχουν εκδοθεί διάφορα γραμματόσημα που απεικονίζουν σημαντικούς ανθρώπους, ιστορικά γεγονότα, τοπία και άλλα στοιχεία της ελληνικής κουλτούρας και ιστορίας. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες χώρες που εκδίδουν τα δικά τους γραμματόσημα, εμπλουτίζοντας με πλήθος από ενδιαφέροντα στοιχεία ιστορίας τέχνης και πολιτισμού, τον κόσμο μας. 

Τα γραμματόσημα χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα για την αποστολή επιστολών και διαφόρων εγγράφων μέσω ταχυδρομείου. Όμως εκτός από τη χρήση τους ως μέσο αποστολής επιστολών, αποτελούν και αντικείμενο συλλογής.

 Ο φιλοτελισμός

Η ελληνική λέξη φιλοτελισμός είναι σύνθετη λέξη και ότι αποτελείται από τις λέξεις φίλος και τέλος.  Φιλοτελισμός ονομάζεται το χόμπυ της συλλογής αλλά και της μελέτης των γραμματοσήμων. Ο συλλέκτης γραμματοσήμων καλλιεργεί την φαντασία, την παρατηρητικότητα, αλλά και την οργάνωση, την τάξη και την επιμέλεια.

Το μικρό μέγεθος του γραμματόσημου κάνει εύκολη τη συλλογή και τοποθέτησή τους (συνήθως σε ειδικά άλμπουμ) και ενθαρρύνει την αλληλογραφία με ανθρώπους από διάφορα μέρη του πλανήτη. Πολλά σπάνια γραμματόσημα έχουν αποκτήσει μεγάλη φήμη και είναι αρκετά ακριβά, ενώ κάποιες μικρές χώρες παράγουν περισσότερα γραμματόσημα από όσα «χρειάζονται», απευθυνόμενες στους συλλέκτες και στο κέρδος που θα προέλθει από την πώλησή τους.

Γιατί να συλλέγει κάποιος γραμματόσημα;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους κάποιος μπορεί να συλλέγει γραμματόσημα. Ορισμένοι από αυτούς είναι:

• Ιστορική αξία: Τα γραμματόσημα αντικατοπτρίζουν την ιστορία και τον πολιτισμό μιας χώρας και μπορούν να παρέχουν πληροφορίες για τα γεγονότα και τις καταστάσεις της εποχής τους. Συλλέγοντας γραμματόσημα, κάποιος μπορεί να διατηρήσει αυτήν την ιστορική κληρονομιά και να βοηθήσει στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
• Αισθητική αξία: Ορισμένοι συλλέκτες απολαμβάνουν την αισθητική αξία των γραμματοσήμων, καθώς συχνά είναι δημιουργήματα της τέχνης και της σχεδίασης.
• Συλλεκτική αξία: Η συλλεκτική αξία των γραμματοσήμων μπορεί να αυξήσει την αξία τους στην αγορά. Ορισμένοι συλλέκτες επιδιώκουν να αγοράσουν σπάνια γραμματόσημα ή σειρές γραμματοσήμων με στόχο τη μελλοντική τους αύξηση στην αξία.     
• Επενδυτική αξία: Κάποια γραμματόσημα μπορεί να αποκτήσουν αξία στο μέλλον και να είναι μια καλή επένδυση. Η αξία ενός γραμματοσήμου μπορεί να αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου, ιδίως αν είναι σπάνιο ή συλλεκτικό.
• Χόμπι: Πολλοί άνθρωποι αγαπούν τη συλλογή γιατί τους δίνει χαρά και ικανοποίηση.  Η συλλογή γραμματοσήμων είναι ένα από τα πιο δημοφιλή χόμπι παγκοσμίως.

Κάθε χρόνο τα Ελληνικά Ταχυδρομεία κυκλοφορούν έως 10 Αναμνηστικές Σειρές Γραμματοσήμων. Οι απεικονίσεις τους  καλύπτουν μια πολυποίκιλη θεματολογία και διαδίδει την ιστορία, τον πολιτισμό, την κουλτούρα και τις ομορφιές της χώρας μας σε όλο τον κόσμο.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ VIDEO

Το video «Γραμματόσημα-Γιατί να τα συλλέγει κάποιος;» εντάσσεται στην κατηγορία “ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ”.

Μπορεί να αξιοποιηθεί ως υποστηρικτικό υλικό για την Παγκόσμια Μέρα Ταχυδρομείων, 9 Οκτωβρίου.

Μπορεί να λειτουργήσει ως αυτόνομο πληροφοριακό υλικό σε σχέδια εργασίας που αφορούν τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων αλλά και άλλα γνωστικά αντικείμενα, όπως πχ. στη Γλώσσα, Εικαστικά,Ιστορία, Γεωγραφία, Μελέτη Περιβάλλοντος, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή.

Πιο συγκεκριμένα το video μπορεί ν’ αξιοποιηθεί:

1. Ως μέρος διαθεματικών projects Δημοτικού με θέμα την παγκόσμια και τοπική πολιτιστική κληρονομιά και την ιστορική εξέλιξη των λαών που αντικατοπτρίζεται στις εικόνες των γραμματοσήμων κάθε χώρας.
2. Ως ενισχυτικό υλικό σε γνωστικά αντικείμενα αναλυτικού προγράμματος σπουδών. Πχ. Γλώσσα, Γεωγραφία, Ιστορία,Εικαστικά, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή.
3. Στη θεματική των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων: ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Παγκόσμια και τοπική Πολιτιστική κληρονομιά

Λέξεις κλειδιά: τοπική πολιτιστική κληρονομιά, παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά

Οι Δραστηριότητες που ακολουθούν στα φύλλα εργασίας έχουν στόχο τα παιδιά:

• Να έρθουν σε επαφή με τα γραμματόσημα και τον φιλοτελισμό, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ταχυδρομείων.
• Να διαπιστώσουν την αισθητική, εικαστική, ιστορική, οικονομική αξία των γραμματοσήμων .
• Να συνδέσουν τα γραμματόσημα με την ιστορική και πολιτιστική εξέλιξη κάθε χώρας.
• Να γνωρίσουν τα Ελληνικά Ταχυδρομεία και το ρόλο τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας μας.
• Να συνειδητοποιήσουν την διαχρονική ανάγκη επικοινωνίας των ανθρώπων και των λαών με τον γραπτό λόγο.
• Να εκφραστούν εικαστικά, εμπνεόμενα από τα γραμματόσημα, για να δημιουργήσουν τις δικές τους συνθέσεις.

Μπορείτε να κατεβάσετε ΕΛΕΥΘΕΡΑ τα προτεινόμενα φύλλα εργασίας πατώντας ΕΔΩ